Van pluimveehouder naar kippenboer

29-05-2024
589 keer bekeken

Op zo’n 500 meter van natuurgebied De Kampina, in het landelijk gebied van Oirschot, staan twee pluimveestallen achter de woning van Peter van Agt. Klaar om gesloopt te worden. In 2022 besloot Peter mee te doen met de opkoopregeling vanuit het Rijk. Hij vertelt over vroeger, nu én over de toekomst.

De plek waar Peter met zijn vrouw en drie kinderen woont, heeft een rijke familiegeschiedenis. Zijn opa heeft zo’n 11 hectare heide met paard en ploeg ontgonnen zodat hij er zijn landbouwbedrijf kon starten. Diens kinderen deelden later de grond op in drie delen en startten er hun eigen agrarische ondernemingen: één melkveebedrijf, één varkensbedrijf en één pluimveebedrijf – dat van Peters vader. Peter groeide op in een familie die het boer-zijn ademde. Hij is er al zijn hele leven druk mee. “Mijn vader had negen kinderen en alle kinderen hadden een eigen rij waarin ze elke dag eieren moesten rapen. Vóór school of na school, dat mocht je zelf weten. Maar je moest in je eigen rij eieren gaan rapen.” Niet gek dus, dat hij al op jonge leeftijd besloot dat hij ook boer wilde worden. Op de dag dat hij achttien werd, trad hij in maatschap bij zijn vader en toen zijn vader 65 werd, nam hij het bedrijf volledig over.

De eerste volièrestal in de Europese Unie

Het pluimveebedrijf zoals het was toen Peter het volledig overnam, was niet toekomstbestendig. Het was een zogenoemde ‘legbatterij’. In die tijd werd er net gesproken over een eventueel verbod op de legbatterij. Want: was het nog maatschappelijk geaccepteerd? “Voor mij was het een heel simpele keuze. Ik kon kiezen voor een nieuwe stal met legbatterijen, maar daarnaast zou ik moeten werken. De kippen inruilen voor varkens was ook een hele slimme keuze geweest, die me door iedereen werd geadviseerd. Maar ik wou dat niet. Ik wás geen varkensboer.” Scharrelkippen hadden veel grond nodig, maar dat had hij niet. In Zwitserland bezocht hij een volière voor scharrelkippen, een stal met roosters op verschillende hoogtes. Daarin kunnen de kippen op de grond scharrelen, maar ook op de roosters erboven eten, drinken en eieren leggen. En op en neer fladderen. Dat paste perfect bij de situatie van Peter. Zodoende kwamen er twee volièrestallen op de Fladderfarm. De eerste in de Europese Unie.

Steeds meer risico’s

In de 34 jaar dat Peter scharrelkippen hield, had hij er op het toppunt 38.000. Een goedlopend bedrijf, maar in 2019 begon er wat onrust te heersen. Het ging ineens steeds vaker over Natura 2000 en stikstof. En dat werd echt serieus toen de provincie Noord-Brabant Peter belde om te vragen wat zijn toekomstplannen waren. Een tijdje later werd duidelijk dat zijn kinderen het bedrijf niet zouden overnemen. Dat er steeds meer ganzen in het gebied leefden doordat De Kampina natter werd, bracht bovendien een verhoogd risico op de vogelgriep met zich mee. “Dat had ik nog nooit meegemaakt, maar dat wilde ik ook absoluut niet meemaken”. Dit alles maakte dat hij twijfelde om te investeren in de benodigde vernieuwing van zijn stal. Als klap op de vuurpijl verscheen in juni 2022 de stikstofkaart van minister Christianne van der Wal. Dat gaf de doorslag. Hij nam contact op met de provincie Noord-Brabant en gaf aan dat hij ervoor openstond mee te doen met de Maatregel Gerichte Opkoop – in de volksmond: de opkoopregeling.

De handtekening

Het had wat voeten in de aarde voordat hij uiteindelijk zijn handtekening onder de regeling zette, maar in september 2022 was het moment toch daar. De milieuvergunning moet ingetrokken worden, het bestemmingsplan zou niet langer ‘agrarisch’ zijn en Peter kreeg een beroepsverbod. Op dit moment wacht hij tot hij zijn stallen kan gaan slopen, maar daarvoor moet eerst het bestemmingsplan gewijzigd worden. Zodra dat is gebeurd, kan hij zich volledig focussen op de toekomst.

De Kipcaravan: meervoudige waardecreatie

Peter heeft namelijk al meerdere jaren ook ‘Kipcaravans’. Een soort duurzame en moderne stacaravans voor kippen die op verschillende groenstroken neergezet kunnen worden. Win-win! De gemeente hoeft geen mensen in te zetten om de groenstrook bij te houden. En de kippen kunnen overdag in de natuur scharrelen, waarna ze ’s nachts in hun kipcaravan op stok gaan en ’s morgens eieren leggen. Die kippen worden verzorgd door de ‘hulpboeren’. Veelal mensen met afstand tot de arbeidsmarkt die de kippen verzorgen en de eieren rapen, sorteren, stempelen en verpakken. Dit is een enorm zinvolle dagbesteding. De smaakvolle eieren worden verkocht op de plek waar de kippen rondlopen, in de ‘Eggdrive’. Een innovatief concept waarmee hij op verschillende manieren maatschappelijke waarde creëert. Niet gek dus, dat hij eind 2023 de Waarde-Ring van de provincie Noord-Brabant ontving.

Van pluimveehouder naar kippenboer

Peter kijkt met optimisme uit naar zijn toekomst. Maar optimistisch is hij eigenlijk altijd geweest. “Heel veel mensen denken en dachten dat deze beslissing mij zwaar zou gaan vallen, omdat ik een échte pluimveehouder ben. Zelf zie ik dat zo niet, omdat ik nog altijd een aantal Kipcaravans heb. Ik haal daar al jaren veel arbeidsvreugde uit.” Hij verwacht dit de komende jaren tot zijn pensioen nog altijd met plezier te doen. En daarna hoopt hij zijn bedrijf te kunnen verkopen. Maar tot die tijd voelt hij zich nog altijd een beetje kippenboer. “Ik ging van twee naar zes stallen en van pluimveehouder naar hobby-kippenboer.”

Afbeeldingen

Bekijk ook

Cookie-instellingen